تاریخ بروز رسانی : 1401/10/30 – توسط : MHA007

تعریف اعتیاد چیست؟

اعتیاد را به شکل­های مختلفی تعریف کرده اند. مثل نداشتن اراده، مشکل اخلاقی، عدم توانایی در مواجه شدن با مشکلات زندگی، بیماری­های جسمی یا ناخوشی­های معنوی

اما در حالت کلی اعتیاد رفتاری است که افراد به علل روحی و روانی یا تحت تاثیر مصرف مواد شیمیایی یا موادی طبیعی، دچار ضعف در عملکرد و رفتارهای خود می­شوند. باید توجه داشت هرچه مصرف کننده این مواد زودتر نسبت به ترک آنها اقدام کند شانس بازگشت به شرایط عادی زندگی خود را افزایش می­دهد.

اعتیاد یک بیماری است و اگر فرد بخواهد می­تواند به طور کامل درمان شود. با پیشگیری از طریق آموزش دادن و آگاه کردن می­توان از بروز این عارضه در افراد مختلف جلوگیری کرد اما همیشه دلایل و عوامل محرکی وجود دارند که می­توانند احتمال این اتفاق را افزایش دهند که در ادامه آنها را نیز بررسی می­کنیم.

ضعف اراده به خودی خود یک بیماری نیست اما چون تاثیر خیلی مخربی روی سیستم عصبی مرکزی انسان که شامل مغز و نخاع است می­گذارد یک بیماری تصور می­شود و با اختلال به وجود آوردن در کنترل سیستم رفتار  و پاداش باعث تکرار آن رفتار می­شود. مدارهای عصبی در سیستم پاداش، انگیزش و حافظه به وسیله اعتیاد از کار می­افتد و این اختلال در مغز موجب به وجود آمدن عوارض شدید اجتماعی، بیولوژیکی، فیزیولوژکی، روحی و روانی خواهد شد.

هنگامی که یک فرد مصرف کننده از یک ماده مخدر برای تغییر حالت روحی خود استفاده می­کند گمان می­کند می­تواند آن را کنترل کند. فرد برای رسیدن به آرامش روانی و القای حس خوشبختی به تدریج به آن ماده وابسته می­شود چرا که در حضور آن ماده مخدر فرد به خلسه­ای می­رود و نمی­تواند مشکلات زندگی را تشخیص دهد و برای لحظه­ای در آرامش فرضی است. البته در اکثر افراد اعتیاد برای جست­و جوی خوشبختی است ولی بعضی از آن ها به منظور دیگری از این مواد استفاده می­کنند و معتاد می­شوند.

فرد معتاد ماده مخدر را مصرف می­کند، ماده مخدر نیز از فرد معتاد استفاده می­کند و کم­کم او را تسخیر می­کند.

دسته بندی کلی مواد مخدر

مواد آرام بخش یا Depressant

این نوع از مواد مخدر باعث آرام شدن واکنش­های مغز می­شوند و تاثیراتی روی بدن دارند از جمله: کاهش سرعت تنفس، کاهش فشار خون، خواب­آوری شدید و کم کردن ضربان قلب. مثل: تریاک، هروئین و مورفین.

مواد محرک یا  stimulant

این نوع از مواد سیستم عصبی را سریع­تر می­کنند و تاثیراتی مثل: افزایش سرعت و تعداد تنفس، افزایش ضربان قلب، فشار خون و بی­خوابی و جلوگیری از خواب. مثل: کوکائین و نیکوتین

توهم­زا یا  hallucinogen

این نوع مواد مخدر حالت هذیان را در فرد به وجود می­آورند و اثر بدی روی فرد می­گذارد از جمله: فرد حافظه­اش را از دست می­دهد و یادش نمی­آید چه اتفاقی افتاده است همچنین دچار لرزش می­شود و اخلاق وی تغییر می­کند. مثل:  lsd- pcp

درباره مواد مخدر”ال اس دی LSD” بیشتر بخوانید.

استنشاقی یا  inhalant

این نوع از مواد مخدر با روش کشیدن با دهان یا بینی مصرف می­شوند و اثرات جانبی آن شامل کم شدن سرعت فرآیندهای مغز و بیشتر شدن ضربان قلب و سردرد است. مثل: ماریجوانا و حشیش

ماده­ای با همین ظاهر کوچک و معمولی می­تواند چه اثر زیان­باری بر زندگی اشخاص بگذارد.

براساس موارد فوق باید نتیجه گرفت که میزان و نوع تاثیر هر ماده مخدر با دیگری فرق دارد و برای مبارزه با هر کدام روش­های متفاوتی وجود دارد.

عوامل ایجاد اعتیاد به مواد مخدر، ریشه ­ها، دلایل و واکنش افراد

دلیل گرایش اشخاص به مواد مخدر

اعتیاد موضوعی چندبعدی و دارای علل مختلفی است. بی شک مسائل مختلفی در کشش افراد به سمت مصرف مواد مخدر تاثیر دارند. این مسائل از جنبه­ های مختلف قابل بررسی می­باشد. درواقع اکثر افرادی که دچار سوء مصرف مواد مخدر شده است با یکسری مسائل دست و پنجه نرم کرده است و بعد به مرحله اعتیاد وارد شده است.

بنابراین برای ترک صرفا سم زدایی یا از بین بردن مواد مخدر از بدن و دسترسی وی به این مواد کافی نیست و درمان کامل وقتی رخ می­دهد که عوامل زمینه­ای گرایش به ماده مخدر شناخته و رفع شوند و مجدد عود نکند. یعنی بسیاری از معتادان بعد از دوره کوتاهی پاکی و ترک دوباره شروع به مصرف مواد می­کنند و حتی ممکن است این سیکل بارها اتفاق بیوفتد تا درمان کامل رخ دهد.

دلیل برگشت به سمت مواد مخدر

معمولا دلیل این امر، تغییر نکردن ذهن و مشکلات روانی فرد معتاد و شرایط زندگی او بعد از قطع ماده مخدر است. از آنجایی که عوامل به وجود آورنده آن بسیار مختلف هستند برای درمان قطعی و بدون بازگشت باید ریشه مشکلات شخص و دلیل اصلی روی آوردن وی به این مواد مشخص گردد.

عوامل ایجاد اعتیاد به مواد مخدر به سه دسته کلی تقسیم می­شوند

دسته اول علل فردی مصرف مواد مخدر

در  بعضی موارد اشخاص به دلایل مشکلات مختلف شخصی که در زندگی دارد و نمی­تواند آنها را تحمل کند به سوی اعتیاد می­رود. چون در ابتدای راه فکر می­کنند با مصرف این مواد می­توانند حداقل با مشکلات کنار بیایند اما دارند مشکلی جدید به مشکلات خودشان اضافه می­کنند.

فرار از زندگی عادی و روزمرگی: در بعضی مواقع افرادی که دیگر زندگی به نظرشان پوچ و بی معنی است یا کسل کننده است برای فرار از این موارد دست به مواد مخدر می­زنند و خیال می­کنند که معتاد نمی­شوند. پس برای تفریح و از بین بردن کسل­ کنندگی زندگیشان دست به این اعمال می­زنند و زندگی را از این که هست بسیار سخت­تر می­کنند.

مشکلات و مسائل روحی و روانی

گاهی ریشه روی آوردن به مواد مخدر مشکلات روانی حل نشده است. مثلا اعتماد به نفس به شدت پایین و فکر به عدم توانایی حل مشکلات باعث می­شود فرد توان رویارویی با مشکلات را نداشته و برای رها شدن به مواد اعتیاد آور روی آورد. همچنین برای افرادی که دارای انواع افسردگی­ها هستند نیز احتمال روی آوردن به مواد مخدر بسیار بالا می­باشد و باید حتما قبل از این اتفاق به پزشک مراجعه کنند. زیرا برگشت افراد افسرده با مشکل اعتیاد بسیار مشکل­تر از افراد عادی با مشکل اعتیاد است و درمان پیچیده­تری خواهند داشت.

مشکلات و اختلالات شخصیتی افراد

طبق بررسی­های انجام شده نوع شخصیت و رفتار و سبک زندگی فرد ارتباط مستقیمی با گرایش به مواد مخدر دارد. عدم رشد و تکامل شخصیت یک فرد دلیل مهمی برای اعتیاد به شمار می­رود. از شایع­ترین مشکلاتی که باعث ایجاد اعتیاد می­شوند می­توان به افسردگی، تنش­های شدید و استرس، منزوی بودن و سایر اختلالات روانی اشاره نمود. افراد دارای این اختلالات وقتی به اعتیاد روی می­آورند تنها مشکلاتشان را تشدید می­کنند و به معتادانی که از لحاظ رفتار و روان دچار مشکل هستند و به انحطاط کشیده شدند تبدیل می­شوند.

درباره “تحقیقیات جالب روی تاثیر اعتیاد بر افسردگی در افراد“بیشتر بخوانید.

دسته دوم علل و مشکلات خانوادگی

در مواقعی نیز مشاهده می­شود که افراد به دلیل مشکلات خانوادگی خود به ماده مخدر پناه آورده اند. این افراد صبر و بردباری خود را زیر بار مشکلات خانوادگی از دست داده و دنبال راه فراری هستند که به بیراهه کشیده می­شوند.

اعتیاد یکی از اعضای خانواده

گاهی پیش می­آید افرادی که یکی از افراد خانواده­شان با مشکل اعتیاد دست و پنجه نرم می­کند آنها نیز به اعتیاد روی می­آورند. به این دلیل که ترسشان از مواد مخدر ریخته است و دسترسی راحتی به این مواد دارند ساده­تر درگیر می­شوند.

محدود کردن و کنترل بیش از حد فرزندان توسط والدین

گاهی خانواده­ها برای جلوگیری از اشتباه کردن فرزندان به زور آنها را کنترل می­کنند و فرزندانی از لحاظ عاطفی وابسته به وجود می­آورند و در صورت بروز هر مشکلی افسردگی ها و اعتیادهایی برای آنها به وجود می­آید.

دعوا و بحث بین والدین

وقتی محیط خانواده برای فرزندان آرامش­بخش نباشد آنها برای فرار از تنش و رسیدن به آرامش دست به مواد مخدر می­زنند.

مشکلات مالی خانواده

فقر یکی از اصلی ترین علل روی آوردن به اعتیاد است که خطری جدی به شمار می­رود. فرد فقیر به اعتیاد روی می­آورد و خرجی روی خرج­های زندگی می­گذارد و توانایی کارکردن او روز به روز کمتر می­شود و  اعتیادش روز به روز بیشتر.

داشتن پول بیش از اندازه نیاز

گاهی افراد پولدار نمیتوانند پول خود را مدیریت کنند و خوش­گذردانی­های بیش از اندازه آنها باعث روی آوری به مواد مخدر می­شود. ابتدا به صورت تفریحی و سپس به اجبار از این مواد مخدر استفاده می­کنند.

درباره”نقش خانواده و آشناها در پیشگیری و ترک اعتیاد” بیشتر بخوانید.

دسته سوم علل اجتماعی مصرف مواد مخدر

دوستی با افراد ناباب

دوستان بیشترین تاثیر را در زندگی افراد می­گذارند. اگر در جمع­های دوستانه افرادی معتاد وجود داشته باشند احتمال اعتیاد سایر اعضای جمع را بیشتر می­کنند.

ترک اعتیاد

سادگی دسترسی به مواد مخدر

اگر در محیط جامعه مواد مخدر بسیار آسان یافت شود احتمال ابتلای آن جامعه به اعتیاد خیلی بیشتر خواهد بود.

بیکاری: نداشتن شغل فرد را افسرده می­کند و به انواع راه­های خلاف از جمله اعتیاد می­کشاند.

دلایل گرایش به مواد مخدر از دید روان‌شناسی

بیماری اعتیاد علل مختلفی دارد که بررسی آنها اهمیت زیادی دارد.

وراثت: در والدین معتاد احتمال داشتن فرزندان معتاد بیشتر است. خستگی زیاد و خواب کم و نامناسب، کمبودهای جنسی یا افراط در داشتن روابط جنسی، تقلید از مردمی که دچار اعتیاد هستند، ناکامی­ها و افسردگی، دسترسی زیاد به مواد مخدر، مهاجرت و وجود اختلافات فرهنگی، پاشیدگی خانواده­ها، فقر و بیکاری، تجویزهای اشتباه پزشکان، ثروت بی از حد، سهل­انگاری دولت­ها همه این موارد در ایجاد اعتیاد نقش دارند.

مشکلات جنسی بعد از ترک اعتیاد

اغلب افراد درگیر اعتیاد به کمک نیاز داشتند ولی کمک مواد مخدر را به  آدم­ها ترجیح دادند.

درباره کمپ ترک اعتیاد احیاء تازه

کمپ ترک اعتیاد احیاء تازه به عنوان بهترین کمپ ترک اعتیاد در تهران ، دارای خدمات ترک دائمی می باشد که شما میتوانید به روش های ترک اجباری و ترک اختیاری در این موسسه ثبت نام بکنید.

برای برقراری ارتباط با کمپ ترک اعتیاد و مشاوره رایگان میتوانید با ما در تماس باشید .

ثبت نام در کمپ ترک اعتیاد

اینستاگرام کمپ ترک اعتیاد تهران

شماره تماس کمپ ترک اعتیاد تهران

شماره تماس مدیریت و مشاوره (رنجبر)

09122687608

شماره تماس جهت هماهنگی و بستری

09358666564